Scapa flow, Schotland September 2017

Van 23 tot en met 30 september hebben 10 duikers, waarvan 8 Kruikeduikers, in Schotland van een duikvakantie genoten. De 8 Kruikeduikers waren (in willekeurig volgorde): Hans S, Emile, Noud, Wim, Toine, Jacques, Jan en Piet. De andere twee duikers waren Jeroen van Vlierden en zijn zoon Mark. Een aantal jarengeleden zijn we hier ook al eens geweest, en toen hadden we zeer goed weer. Dit jaar was het wat minder, maar je verwacht niet veel anders en in feite heeft dit weinig invloed op de duiken. Wel kan de wind parte spelen: één duik hebben we niet gemaakt van wege te onrustig weer.

Jeroen was de organisator. Hij heeft de hele trip geregeld, van vliegtickets, huurbus tot tickets voor de veerboot. Verder heeft hij een “duikboot” gecharterd en een verblijf gehuurd.

Voor een deel van de reis, tussen Edinburgh en Scrapster waar de veerboot ligt, hebben we een bus gehuurd. Gelukkig een bus voor 16 personen, want samen met onze bagage was die Fortbus volledig afgeladen. Hans was vrijwilliger om te rijden, wat hij perfect gedaan heeft. Links rijden met een bus én het stuur aan de verkeerde kant valt niet zo meteen mee. De bus hebben we in Scrabster op een parkeerplaats gezet (achter gelaten) en zijn met een veerboot (1,5 uur of zo iets) naar Stromness gevaren. Stromness is de uitvalsbasis voor de meeste boten om naar de wrakken te varen. Meestal tochtjes van max 1 uur, beetje afhankelijk van wind en/of getijdestroming. In Stromness hebben we hetzelfde pension gehuurd als 8 jaar geleden, en voor 10 personen ruim plaats genoeg. Dit pension ligt een 10 tal minuten lopen van de haven. In feite ligt alles dicht bij elkaar en kon altijd alles gemakkelijk te voet bereikt worden.

Duiken doen we op wrakken, meestal uit WO1, die op de bodem liggen van Scapa Flow. Scapa Flow is een baai boven (ten noorden van) Schotland, min of meer ingesloten door een groep eilanden, die samen de Orkney-eilanden heten. Dit ” ingesloten” moet je ruim zien, want als je midden op dit water vaart, zie je soms amper land. In het begin van de 20e eeuw werd op één van de eilanden (Hoy) de marinebasis van Het Verenigd Koninkrijk gevestigd. Omdat Duitsland WO1 verloren had, lag de complete Duitse vloot in deze baai te wachten op overgave. De bevelhebber van deze vloot had echter andere plannen en de nacht vóór de overgave gaf hij alle Duitse commandanten de opdracht om de gehele vloot te laten zinken. 74 stuks in totaal, vooral slagschepen en kruisers. De meeste boten zijn ondertussen geborgen (oud ijzer, koper…), maar er liggen er nog een stuk of 8, redelijk compleet: genoeg voor ons…   Deze (ten tijde) volledig uitgeruste boten zijn meestal tussen de 100 en 175 meter lang, soms met goed herkenbare kannonnen, ketelhuizen, ankers, stuurhutten etc. De diepte varieerd van 25 en 45 meter. De diepe duiken deden we zonder en de ondiepe duiken mét nitrox. De flessen worden aan boord gevuld terwijl ze nog aan je set zitten. Erg handig, hoef je niet steeds alles af te bouwen. Warm eten deden we steeds aan boord (er was een kok-duikleider) ná de tweede duik, terwijl we terugvaren naar de haven. Na de eerste duik werd er overigens ook gegeten, maar wat minder. Koffie en thee stond steeds klaar. Wel handig allemaal, alleen had je dan ’s avonds thuis niet veel meer te doen. Gezamelijk koken hoefde niet. Tegen 8 uur kregen de meesten wel weer honger en daarom werd er dan nog snel iets klaar gemaakt. Iets met eieren of gewoon belegd brood. Eén keer hebben we Chinees gehaald.

Enkele namen van de wrakken: SMS Markgraaf, SMS Brummer, SMS Karsruhe, SMS Kronprinz Wilhelm.. Verder liggen er ook nog een aantal “blokschepen”. Dit zijn bewust afgezonken boten tussen de eilanden, om de baai (marinebasis) te beveiligen tegen eventuele Duitse onderzeeboten. Ook hierop wordt gedoken, en één van de objecten is de Tabarka, die vanwege zijn ligging tussen twee eilanden, midden in een enorme stroming ligt. Na onze duik op dit volledig op zijn kop liggend wrak,waar je in moest om uit de stroming te blijven, begonnen we aan onze opstijging. Onbegonnen werk. Tijdens onze poging, met een decoballon, zijn we blijkbaar bijna één mijl weggedrift. Een ander buddypaar bijna 2 mijl vlg de schipper. Had hij nog niet mee gemaakt. Door de felrode ballonnen kon hij ons natuurlijk goed volgen, dus er was geen gevaar.

Het weer was inderdaad wat minder, maar daar hebben we amper last van gehad. Weining zon deze keer, maar verder zacht weer. Na de dagelijkse laatste duik, zo rond 15.30 h als we weer aan land kwamen, gingen we meestal wandelen, rond het eiland, soms op zoek naar zeehonden. Prachtig landschap met steile kliffen, veel grasland met schapen en verder heidevelden. We hebben ook een keer de decotank bezocht, die daar staat als onderdeel van een universiteit, die in Stromness een klein afdelinkje heeft. Helaas wordt deze tank regelmatig gebruikt voor duikers zoals wij…

Alles bijeen een erg gezellige en leuke vakantie, met zacht weer en een erg goed gezelschap. Perfect georganiseerd en weinig problemen (behalve dan misschien mijn oorontsteking die me enkele duiken gekost heeft). Of we snel weer terug gaan? Dat weet ik niet maar hangt vooral af van de belangstelling van onze leden. Niet echt moeilijke duiken, door sommige van ons zelfs gedaan in een natpak…Een beetje een ervaren 2* duiker is hier perfect op zijn plaats.

Piet.